Potwierdzanie ojcostwa – czy to powód do wstydu i obaw? Wręcz przeciwnie – każdy ma prawo potwierdzić swoje wątpliwości, a jeżeli decyduje się na taki krok, powinien móc skorzystać z pomocy specjalistów. Obecnie badania wykonuje się zarówno w sprawach sądowych (np. zarządzanie alimentów), jak i prywatnych. Historie ludzi, przeróżne przypadki – w żadnej klinice nikt nie będzie kwestionował powodów, dla których dana osoba decyduje się na badanie.
Osoba badana może uzyskać jeden z dwóch rezultatów - potwierdzenie ojcostwa z prawdopodobieństwem ponad 99,99% bądź wykluczenie ojcostwa w 100%.
Życie pisze przeróżne scenariusze, a wątpliwości ojców odnośnie pokrewieństwa z własnym dzieckiem nie są wyłącznie fantazją filmowych scenarzystów. Badaniom na ojcostwo poddają się mężczyźni w różnym wieku i o różnym statusie społecznym. Zbigniew Lew Starowicz w wywiadzie dla „Newsweeka” (maj 2018) wylicza powody, dla których panowie potrzebują takich badań:
„Są kobiety, które nie pamiętają, z kim mają dziecko. Są takie, które z premedytacją chciały ukryć przed partnerem zdradę. A są i takie, którym ojciec dziecka nie pasuje na męża, więc organizują seks z innym mężczyzną i mówią mu, że to jego dziecko. (…)Proszę poszukać w Internecie, są badania amerykańskie, które mówią, że to 5-10 proc. dzieci.”
Należy pamiętać, że wynik testu wykonanego do celów prywatnych nie jest dowodem rzeczowym dla sądu. Próbki pobrane zostają bez obecności świadków, nie spisuje się także odpowiedniego protokołu.
W badaniach wykonywanych do celów prywatnych materiał do badania może zostać pobrany bez udziału świadków, w zaciszu własnego domu. Najczęściej pobiera się wymaz z wewnętrznej strony policzka badanego, ale można także posłużyć się innymi próbkami, zawierającymi materiał genetyczny, takimi jak włosy z cebulkami czy próbki pobrane ze szczoteczki do zębów.
Istnieje możliwość pobrania materiału od nienarodzonego dziecka, ale warto mieć na uwadze, że są to zabiegi inwazyjne. Zalicza się do nich:
Dzięki niemu możemy ustalić biologiczne pokrewieństwo w przypadku zasądzenia alimentów, przepisania lub dziedziczenia spadku czy uznania dziecka przed Urzędem Stanu Cywilnego. Aby są mógł uznać badanie za ważne, wymagane jest przestrzeganie określonych procedur:
Należy dokonać pobrania próbki DNA z wewnętrznej strony policzka w placówce medycznej, koniecznie w obecności świadków. W trakcie badania sporządza się specjalny protokół sądowy, podpisywany zarówno przez uczestników, jak i przez świadków pobrania wymazu.
Pobranie próbki zgody matki i pisemnej zgody innych ewentualnych prawnych opiekunów dziecka, nawet jeśli nie biorą oni udziału w teście.
Wynik badań potwierdzający lub wykluczający ojcostwo w postępowaniu sądowym jednoznacznie weryfikuje żądania oskarżającej strony i umożliwia słuszne, wiarygodne i bezdyskusyjne zasądzenie wyroku.
Gdy badania wykonywane są prywatnie, to niejednokrotnie jedyna droga, aby móc zażegnać wątpliwości, poukładać swoje życie osobiste i móc z pewnością spoglądać w przyszłość. To również szansa na zbudowanie z dzieckiem prawdziwej, szczerej relacji, opartej na prawdzie.
Testy na ojcostwo kojarzą nam się ze światem hollywoodzkich celebrytów. I nic dziwnego, bo to właśnie ze świata mediów płyną do nas najczęstsze informacje o ojcach, którzy chcą być pewni pokrewieństwa z dzieckiem.
Czasy się zmieniają, a wraz z nimi społeczna etykieta. Zrobienie badania na ojcostwo nadal jest kontrowersyjne, ale też łatwo dostępne i coraz powszechniejsze. Mężczyźni wykonują je w różnych okolicznościach – czasem z powodu zasłyszanych plotek, czasem z powodu problemów w małżeństwie, a czasem – z czystej ciekawości. Żaden z tych powodów nie jest błahy, bo każdy zasługuje na możliwość poznania prawdy. Wykonując badanie najważniejsze, aby wybrać sprawdzoną firmę i odpowiednio rozeznać się w temacie.
Cena badania genetycznego na ojcostwo zależy od szeregu czynników: celu badania (czy jest ono robione prywatnie, czy dla celów sądowych), sposoby pobrania próbki DNA, gwarancji (możliwości dostarczenia drugiej próbki w sytuacji, gdy poprzednia okaże się zanieczyszczona), czasu oczekiwania czy ilości badanych markerów. Warto jest dokładnie przeanalizować ofertę interesującego nas laboratorium.